gouden freelancer award

Interview met genomineerden:
Beri Shalmashi

Lees meer over onze AWARD nominaties

‘Het geluk van freelancer zijn is dat je op gevoel een verhaal of onderwerp kan volgen, ook als het heel lang duurt voor anderen er ook de urgentie van zien.’

Beri Shalmashi

Genomineerd voor: Aan de rand van de revolutie (9 maart 2023, Frontlinie (VPRO)

 

Beri Shalmashi is scenarist, regisseur en programmamaker. Ze is ook een prominente stem in het debat als het gaat over Koerdistan en Iran. Ze maakte films, een tentoonstelling met kunst van Koerdische en Iraanse diaspora en een aflevering van het tv-programma Frontlinie: Aan de rand van de revolutie. 

‘In mijn werk was ik al jaren bezig met de situatie in Koerdistan en Iran. Toen braken de opstanden uit na de dood van Jina (Mahsa) Amini en nam het mijn leven over. Al gaven de demonstranten ook hoop, ik maakte me zorgen over de gewelddadige ontwikkelingen, omdat het ook mijn netwerk en familie trof. Tegelijkertijd voelde ik de behoefte de situatie te duiden en vroegen Nederlandse talkshows en nieuwsredacties dat ook heel vaak.’

‘Ik onderzocht al jaren de arena van jonge mensen die de grens naar Iraaks Koerdistan waren overgestoken om van daaruit verder strijd te voeren tegen het Iraanse regime. Sterker nog, mijn ouders voerden die strijd al toen ik nog in de buik van mijn moeder zat. Toen ik twee was, vluchtten ze naar Nederland. In 2015 ging ik voor research naar het grensgebied Iran-Irak, vlakbij waar we zelf ooit gewoond hadden. Ik sprak daar een nieuwe generatie die net weg was uit Iran en zich bij de Iraans-Koerdische oppositie had aangesloten, hoog in de bergen. Die nacht werd het kamp door Turkije met F16’s bestookt en dachten we dat we dood gingen.’

‘Inmiddels heeft zich een nieuwe golf aan rekruten aangesloten, jongeren die bij de eerste protesten waren in 2022, bij de begrafenis van Jina (Mahsa) Amini. Hun daden, hun beelden, gingen de hele wereld over. Sommigen hadden Jina persoonlijk gekend. Zij hadden het vuur met eigen handen aangestoken. Ik zocht hen op voor Aan de rand van de revolutie. Het geluk van freelancer zijn is dat je op gevoel een verhaal of onderwerp kan volgen, ook als het heel lang duurt voor anderen er ook de urgentie van zien. Via verhalen voor de Volkskrant en een interactieve documentaire had ik het thema me al toegeëigend. Dan komt het moment dat ook anderen het belang ervan zien en heb je die grote voorsprong omdat je er al jaren in geïnvesteerd hebt. En dat vind ik ook zo heerlijk aan de nominaties van deze Gouden Freelancer; het zijn zulke lekker journalistiek nerderige producties. Mensen die zich echt hebben vastgebeten in een onderwerp of thema, dat bewonder ik enorm.’

‘De moeilijke momenten bij het maken van de tv-documentaire waren toen ik kwam op plekken die net waren gebombardeerd. Zo sprak ik een man die net zijn vrouw en ongeboren kind was verloren. De geur van het bombardement hing nog in de lucht. Om zijn verhaal goed op camera te kijken moest ik samen met hem wel vijf, zes keer hetzelfde loopje doen om de krater van de drone-inslag heen. Het gat waar zijn hele toekomst in is verdwenen. Toen dacht ik wel: ‘Wat is nou echt de impact? Misschien maakt dit zijn leed alleen maar erger en schieten we geen millimeter op met dit verhaal.’

‘Tegelijkertijd voelde het als een heerlijke middelvinger naar het Iraanse regime toen we op een moment tijdens het filmen zo dicht op de grens met Iran stonden dat ik de grenswachters zowat in de ogen aan kon kijken, met de camera op hen gericht. Toen voelde ik me in alle onmacht toch even heel machtig.’